Dizin, Kaynakça ve İçindekiler
İçindekiler tablosu, hazırlanan belgelerde içeriğe kısa yoldan ulaşmayı sağlar. Aranan bir bilgiye veya bölüme tüm belge taranmadan erişilebilir. Bunun yanı sıra belge ya da kitap hakkında genel bir fikir sahibi olunur.
- İçindekiler tablosunun doğru bir şekilde oluşturulması için, başlık düzeylerinin de buna uygun belirlenmesi gerekir.
- Örneğin, bir konunun ana başlığı Başlık 1 düzeyindeyse, bölüm adının Başlık 2 düzeyinde olması gerekir ki içindekilere bakıldığında hiyerarşi düzgün görünsün.
- Hazırlanan belgelerde başlıklara düzey atanmazsa, içindekiler tablosu oluşturulduğunda hiçbir başlık görünmeyecektir. Çünkü bu şekilde hazırlanan başlıklar düz metin olarak yorumlanır.
- Writer ile başlıklarda yapılan değişiklikler içindekiler tablosunda da görünecektir.
- İçindekiler tablosunda elle yapılacak düzenlemelere karşı koruma koyulabilir.
- İçindekiler tablosunda görünecek en son başlık düzeyi belirlenebilir.
Writer'da içindekiler tablosuyla ilgili daha birçok özelleştirme yapılabilir.
İçindekiler Tablosunu Oluşturmak
Writer'da içindekiler tablosunu hızlı bir şekilde oluşturmak için;
- Belgedeki başlık düzeyleri (Başlık 1, Başlık 2 gibi) belirlenir. 10. başlık düzeyine kadar olan başlıklar, içindekiler kısmında görünür.
- Yazı imleci, belge içinde içindekiler tablosunun oluşturulacağı alana getirilir.
- Ekle >> Dizinler ve tablolar >> Dizinler ve tablolar seçilir. "Tamam" düğmesine tıklanır.
- Eğer sadece başlıklarda değişiklik yapılırsa, içindekiler tablosunu güncellemek yeterli olacaktır.
- Writer'da içindekiler tablosu otomatik olarak güncellenmez. İçindekiler tablosunun üzerine sağ tıklayıp "Dizin/Tablo güncelle"ye tıklamak yeterlidir.
Not: İçindekiler tablosu oluşturulduğunda öntanımlı olarak arkaplan gri renkte gelir. Gri arkaplan, PDF biçemine dönüştürülen belgelerde okunurluğu azaltır. Bunu engellemek için, Araçlar >> Seçenekler >> LibreOffice/Görünüş seçeneğinden, "Metin belgesi" kısmında yer alan dizin ve tablo gölgeleri işareti kaldırılabilir.
İçindekiler Tablosunu Düzenleme [1]
İçindekiler tablosunda değişiklik yapmak için;
- İçindekiler tablosuna sağ tıklayıp "Düzenle" seçilir.
- Açılan iletişim penceresi, içindekiler tablosu eklenirken açılan iletişim penceresiyle aynıdır. Dolayısıyla içindekiler tablosu oluşturulurken de aynı düzenlemeler yapılabilir.
İçindekiler Tablosunu Düzenleme [2]
"Dizin/Tablo Ekle" iletişim penceresinde "Dizin/Tablo" sekmesinde yapılan ayarlamalar:
- Başlığın değiştirilmesi: İçindekiler dizinine farklı bir başlık verilebilir. Başlığı değiştirmek için alan seçilir ve yeni başlık yazılır.
- Dizin türü: İçindekiler tablosu seçilmelidir. Dizin tipi ilk oluşturulduğunda değiştirilebilir. Dizin oluşturulduktan sonra türü değiştirilemez.
- Elle yapılan değişikliklere karşı koruma: İçindekiler bölümünün belge içerisinde elle değiştirilmesini engeller. Değişiklikler sadece Dizin/Tablo ekle iletişim penceresinden yapılabilir.
İçindekiler Tablosunu Düzenleme [3]
- Düzey sayısını değiştirme: 10 başlık düzeyine kadar izin verilir. İçindekiler tablosunda daha az başlık düzeyi görmek için bu rakam değiştirilebilir. Örneğin; 5 başlık düzeyine kadar olan başlıkların görünmesine izin verilebilir.
- İçindekiler tablosunun kapsamını seçmek: Burada belgede olan tüm başlıkların kapsanıp kapsanmayacağı seçilir. Tüm belge ve bölüm olarak iki seçenek yer alır. Writer'da ilk 2 başlık düzeyi arasındaki tüm başlıklar bölüm olarak yorumlanır.
- Düzey görünümlerini değiştirmek: Anahattan içindekiler tablosu oluşturulduğunda anahat görünümü elde edilir. Mesela, Başlık 9 düzeyinin Başlık 10 düzeyine göre göre daha içeride yer alması istenirse, "Ek biçemler"e tıklanıp girinti ayarlanabilir.
- Yapılan değişiklikler sağ alt köşede yer alan "Önizleme" seçeneği işaretlenerek görüntülenebilir.
- Değişiklikleri uygulamak için "Tamam" düğmesine, öntanımlı ayarlara geri dönmek için "Başa al" düğmesine tıklanmalıdır.
İçindekiler Tablosunu Düzenleme [4]
"Girişler" sekmesinde yapılan ayarlamalar
Yapı alanındaki düğmeler:
- E#, bölüm numaralarını temsil eder.
- E, yazı girişlerini temsil eder.
- T düğmesi sekme duraklarını temsil eder.
- # düğmesi sayfa numaralarını temsil eder.
- LS, köprü başlangıcını gösterir.
- LE, köprü sonunu gösterir.
İçindekiler Tablosunu Düzenleme [5]
İçindekiler tablosundaki başlıklara bağlantı oluşturmak için;
- Yapı satırında E# düğmesinin sol tarafındaki beyaz alana imleç yerleştirilir.
- Köprü düğmesine basılır. Yapı satırında köprünün başlangıcını temsil eden bir LS düğmesi belirir.
- Yapı satırında E düğmesinin sağ tarafındaki beyaz alana imleç yerleştirilir.
- Tekrar Köprü düğmesine tıklanır. Köprünün sonunu temsil eden bir LE düğmesi, Yapı satırında görünür.
İçindekiler Tablosunu Düzenleme [6]
"Biçemler" sekmesinde yapılan ayarlamalar
Biçemler sekmesinde, içindekiler tablosunda yer alan ögelerin biçemleri ile ilgili değişiklikler yapılabilir. Bir anahat düzeyine özel biçemler uygulamak için;
- Düzeyler kutusundan bir düzey seçilir.
İçindekiler Tablosunu Düzenleme [7]
- Paragraf biçemleri liste kutusundan istenilen stil seçilir.
- Seçilen düzeye stili uygulamak için, > düğmesine basılır.
"Arkaplan" sekmesinde yapılan ayarlamalar
Öntanımlı olarak içindekiler tablosu gri arkaplan ile birlikte oluşur. Arkaplan rengini değiştirmek için;
- Arkaplan rengi alanından renk seçilir ve "Tamam" düğmesine tıklanır.
İçindekiler tablosunun arkaplanına grafik de eklenebilir. Grafik eklemek için;
- "Olarak" açılır listesinden grafik seçilir.
- "Seç" düğmesine basarak bir grafik, resim seçilir.
Bir sonraki slaytta devam ediyor
İçindekiler Tablosunu Düzenleme [8]
"Arkaplan" sekmesinde yapılan ayarlamalar [2]
- Tür alanında grafiğin, tabloya nasıl yerleşeceği belirlenir.
- Eğer grafiğin tek bir resimden oluşması ve istenilen konuma yerleşmesi isteniyorsa, Ortala seçeneğine tıklanır. Böylece yanda görülen konumlandırma aktif olacaktır.
- Grafiğin tüm tabloyu kaplaması isteniyorsa, Alan seçeneğine tıklanmalıdır.
- Eğer grafik küçükse ve boyutu değişmeden tüm tabloya birkaç tane birden eklenmek istenirse, "Döşe" seçeneği işaretlenmelidir.
Alfabetik Dizin Oluşturma
Dizin genellikle belge içerisinde geçen konu isimleri ve önemli kavramlar için kullanılır. Bir kavram ya da konu, dizinde taranarak geçtiği sayfa numarasına bakılıp büyük bir belge içinde hızlıca bulunabilir.
Alfabetik dizin oluşturmak için;
- Ekle >> Dizinler ve Tablolar >> Giriş seçeneğine gidilir.
- Dizin girişi penceresi açıkken dizine eklenecek başlıklar ya da kelime grupları fare ile seçilip Ekle düğmesine basılır.
- Dizine eklenecek kelimeler bitine kadar aynı işlem tekrar edilir.
Alfabetik Dizin Oluşturma [2]
- Ekleme işlemi bittikten sonra Kapat düğmesine tıklanır.
- Bundan sonra Ekle >> Dizinler ve Tablolar >> Dizinler ve Tablolar seçilir.
- Açılan pencerede Tür kısmında, "Alfabetik dizin" seçeneği işaretlenir.
- "Küçük/büyük harfe duyarlı" seçeneği kaldırılabilir.
- Tamam butonuna tıklandığında, imlecin olduğu yerde "Alfabetik dizin" oluşacaktır.
Dizin Girişlerini Düzenleme
Dizin Girişi penceresinde yapılabilecek değişiklikler;
- Dizin: Oluşturulan dizin türü girilir. Öntanımlı "Alfabetik dizin"dir.
- Giriş: Dizin için seçilen kelime veya başlıkların isimleri yer alır. Buradan dizinde görünmesi istenilen başka bir ad verilebilir.
- 1. Anahtar: Dizinde yer alan kavramları gruplamak için kullanılır. Örneğin Writer ile ilgili konuları ya da kavramlara "writer" adıyla anahtar verirseniz, dizinde Writer ile ilgili kavramlar Writer'ın altında gruplanacaktır.
- 2. Anahtar: Alt alta gruplandırmalar yapmak için kullanılabilir. Böylece 1. anahtarın altında bir grup daha oluşturulabilir.
- Ana giriş: Bazı kavramlar ya da başlıklar diğerlerinden daha önemli olabilir. Bu tür kavramlar için "Ana giriş" seçeneği işaretlenirse, sayfa numarası diğerlerine göre daha kalın yazılacaktır.
Dizin Görünümünü Özelleştirme [1]
Dizin görünümünü değiştirmek için, dizin üzerine sağ tıklayıp "Dizin/Tablo düzenle" seçilir.
Açılan pencrede yer alan Dizin/Tablo sekmesinde bulunan ayarlamalar şunlardır:
- Eş girişleri birleştir: Birden fazla aynı isimli dizin girişi varsa, tek bir satırda gösterilir.
Dizin Görünümünü Özelleştirme [2]
- Sonraki sayfa ya da sayfalarla birleştir: Farklı sayfalarda yer alan aynı isimli girişler önce gelen sayfada gösterilir. Örneğin; elma isimli dizin girişi 2 ve 3. sayfalarda yer alıyor. Bu seçenek işaretlenmişse, dizinde "elma 2p." olarak gösterilir.
- Birleşme - : Aynı isimli birden fazla girişin bulundukları sayfalar "-" ayracı ile gösterilir. Yukarıdaki örnek, "elma 2-3" şeklinde gösterilir.
- Uyumluluk dosyası: Uyumluluk dosyasının ayrı bir dosya biçimi vardır. Ayrıntılı bilgi için, Yardım >> LibreOffice Yardım yoluna başvurulabilir.
Kaynakça, belge içerisinde kullanılan referansların tamamının gösterildiği tablodur.
Kaynakçalar, harici tablo ya da veritabanlarında saklanabileceği gibi belge içerisinde de oluşturulabilir.
Kaynakça oluşturmak için sırasıyla şu adımlar uygulanmalıdır:
- Kaynakça veritabanı oluşturulur.
- Belgeye kaynakça girişi yapılır.
- Belgede istenilen yere kaynakça eklenir.
Kaynakça Veritabanı Oluşturma
Writer'da kaynakça veritabanı oluşturmak için;
- Araçlar >> Kaynakça veritabanı seçilir.
- Açılan pencerede;
- Var olan satırlar üzerlerine çift tıklanarak değiştirilebilir.
- Yeni bir kayıt eklemek için Ekle >> Kayıt seçilir.
- Kaynakça girişi yapabilmek için, identifier alanı boş bırakılmamalıdır. Bu kısma, kayıt için kimlik numarası atanır.
Belge İçerisine Referans Ekleme [1]
Writer, referans gösterimine iki şekilde izin verir: Kısa tanımlamalar (Günday, 2005) ve Numaralandırma ([1])
Kaynakça veritabanından belgeye referans eklemek için;
- Referansın görünmesi istenilen yere imleç yerleştirilir.
- Ekle >> Dizin ve Tablolar >> Kaynakça girişi seçilir.
Belge İçerisine Referans Ekleme [2]
- Açılan pencerede;
- Giriş alanında "Kaynakça veritabanından" seçeneği seçilir.
- Kısa adı açılır menüsünden, referansın kısa adı seçilir.
- Ekle düğmesine basılır. Belge içerisinde başka referans vermek için aynı adımlar tekrar uygulanır.
- Referans ekleme işlemi bittikten sonra pencere kapatılır.
Kaynakça Biçimlendirme [1]
Kaynakçayı oluşturmak için;
- Kaynakçanın yer alacağı yere imleç getirilir.
- Ekle >> Dizin ve Tablolar >> Dizin ve Tablolar penceresine gidilir.
- "Tür" olarak "Kaynakça" işaretlenir.
Örnek Kaynakça
Dizin/Tablo sekmesinde yapılan biçimlendirmeler;
- Kaynakçaya bir başlık vermek için, Başlık alanı değiştirilir.
- Kaynakçayı elle yapılan değişikliklere karşı korumak için bu alan işaretlenir.
- Kaynakçada alıntıları numara ile göstermek için, "Girişleri numaralandır" seçeneği işaretlenir.
Kaynakça Biçimlendirme [2]
- Girişler sekmesinde yapılan ayarlamalar genellikle kaynakça veritabanında yer alan alanlarla ilgilidir. Öntanımlı olarak gelen alanlar:
- YA, yazar adını
- KI, kısa adını
- BA, başlığını
- Yı, yılı gösterir.
- Girişlerin nasıl sıralanacağını belirlemek için, "Sırala" seçeneği değiştirilir.
- Ardışık sıralama için, "Belge korunumu",
- Alfanumerik sıralama yapmak için, "İçerik" seçilir.
İsimler alfabetik olarak dizilmiştir.
- Adil Güneş Akbaş
- Doruk Fişek
- Erek Göktürk
- Hakan Uygun
- H. Kurtuluş Menemencioğlu
- Merve Yalçın
- Recep Kırmızı
- Volkan Uygun
LibreOffice Eğitimi Müfredatı Projesi dahilinde hazırlanan içerikten üretilmiş olan bu belge, CC BY-NC-SA 3.0 ile lisanslanmıştır.
Lisans metnine şu adresten ulaşılabilir:
- http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/legalcode