LibreOffice'te Menüler
LibreOffice'te Menüler [1]
Menüler, açık olan ve o an görüntülenen doküman ile bağlantılı olarak, çalışılan sistemde program menülerinin her program için görüntülendiği yerde bulunur: MacOSX ve bazı GNU/Linux sistemlerinde ekranın en tepesindeki çubukta, diğer bazı GNU/Linux sistemleri ve Windows'ta ise doküman pencerelerinde başlık çubuğunun hemen altındadır.
- Menülere tıklandığında, o menüyle ilgili seçenekler açılır.
Menülere ulaşmanın kısayolu ise, Alt tuşuna ile birlikte menü isimlerinin altı çizgili harflerine basmaktır. Örneğin; dosya menüsünün kısayolu, Alt + D kombinasyonudur.
- Dosya menüsünde, temel dosya işlemleriyle ilgili kullanılabilecek birçok seçenek vardır. Kaydetme, açma, dışarı aktarım gibi işlemler bu menüyü kullanarak yapılabilir.
- Düzenle menüsünde, belgenin içeriği ile ilgili işlemlerin yapılabileceği seçenekler vardır. Kes, kopyala, yapıştır, geri al gibi seçenekler bu menünün altında bulunur.
LibreOffice'te Menüler [2]
- Menüler
- Görünüm menüsünde, görüntülenmesi ya da gizlenmesi istenen araç çubukları belirlenebilir.
- Ekle menüsünde, belge içerisine yerleştirilecek ek elemanlar seçilebilir. Resim ekleme, yorum ekleme gibi işlemler bu menüyü kullanarak yapılabilir.
- Biçim menüsünde de içerik biçimlendirmeye yönelik seçenekler bulunmaktadır. Bunlardan bazıları "Biçemler ve Biçimlendirme", "Hizalama" gibi çeşitli seçeneklerdir.
- Tablo menüsünde, LibreOffice belgelerine eklenebilecek tablolar ile ilgili birçok seçenek yer almaktadır.
- Araçlar menüsünden imla denetimi, makroları düzenleme gibi işlemler yapılabilir.
- Pencere menüsünden pencereyi kapatma, sayfaları bölme, açık olan LibreOffice belgeleri arasında geçiş yapma gibi işlemler yapılabilir.
- Yardım menüsünden LibreOffice hakkında detaylı bilgi alınabilir.
Menü İçeriğini Özelleştirme
Diğer uygulamalardan kalan alışkanlıklar LibreOffice ile devam ettirilebilir. En çok kullanılan bileşenler menülerin üst kısmına alınabilir.
Menüyü özelleştirmek için;
- Araçlar >> Özelleştir >> Menü sekmesine gidilir.
- Açılan pencereden değiştirmek istenen menü seçilir.
Menü İçeriğini Özelleştirme [2]
- Menünün alt bileşenleri açıldığında, değiştirmek istenen bileşenin üzerine gelip Ekle düğmesine basılır. Bundan sonra gelecek pencerede menüye yeni bileşenler ve komutlar eklemek mümkündür.
Menü İçeriğini Özelleştirme [3]
- Menüdeki bileşenin ismini değiştirmek ya da altına yeni bir bileşen eklemek istendiğinde ilgili bileşen seçilip Değiştir düğmesine tıklayarak açılacak seçenekler uygulanabilir.
- Geri al seçeneği kullanılarak, belgede yapılan değişiklikler geri alınabilir. Ctrl+Z kısayolu da kullanılabilir.
- Düzenle → Yinele seçeneği ile, geri alınan değişiklikler eski haline getirilebilir. Bu işlem için Ctrl+Y kısayolu da kullanılabilir.
- Seçilen bir metin, resim ya da hücreyi bulunduğu konumdan belgenin başka bir yerine taşımak için "Kes" seçeneği kullanılabilir.
- Seçilen verinin bir kopyasını almak için "Kopyala" seçeneğine tıklanabilir.
- Kopyalanan ya da kesilen verileri kullanılmak istenen alana eklemek için "Yapıştır" seçeneği kullanılabilir.
- Bir belgenin içeriğindeki verilerin tamamını seçili duruma getirmek için "Tümünü seç" seçeneği kullanılabilir.
Belge Görünümünü Değiştirme
Bazen hazırlanan bir belgenin tamamını görebilmek için ölçeğini küçültmek gerekebilir. Ya da büyük bir tabloda bir hücrenin içeriğini görmek için yakınlaştırmak gerekebilir. Belgelerin görüntü boyutunu değiştirmek için;
- Görünüm >> Yakınlaştır seçeneğine gidilir. Ya da durum çubuğunda yakınlaştırma yüzdesinin gösterildiği (öntanımlı olarak %100) alana çift tıklanır.
- Yakınlaştırma ile ilgili seçeneklerin yer aldığı bir pencere açılacaktır.
- En Uygun: Belge, çalışma alanına göre kendini ayarlayarak bütün çalışma alanını kaplayacaktır.
- Genişliğe ve yüksekliğe uydur: Sayfanın tamamını görmeyi sağlar.
- Genişliğe uydur: Kullanılan kağıt boyutunun yatay olarak ekranı kaplayacağı şekilde görüntüyü ayarlar. Buradan sayfanın sağ ve sol metin alanlarını görmek mümkündür.
- 100 %: Sayfanın gerçek boyutunu gösterir.
- Değişken: Yüzde olarak girilecek değerlere göre belge görünümü büyüyecek veya küçülecektir.
Hazırlanan belgelerin önemli kısımlarına yerleştirilecek yorumlar olabilir. Örneğin, inceleme için gönderilen bir belge üzerine yorumlar eklemek gerekebilir. Yorum eklemek için;
- Yorum eklemek istenen satır, hücre veya metin bloğuna gidilir.
- Ekle >> Yorum yolu takip edilir.
- Açılan kutuya, girmek istenen yorum yazılır.
Bir belgeye resim eklemenin 4 yolu vardır:
- Dosyadan
- Başka bir uygulamadan kopyala/yapıştır yöntemiyle
- Tarama
- Web sitesinden sürükle-bırak yöntemiyle
Dosyadan resim eklemek için;
- Ekle >> Resim >> Dosya yolu takip edilir.
- Açılan pencereden, bilgisayarda yer alan bir resim seçilir.
- Resmi seçtikten sonra “Aç” düğmesine tıklandığında resim imlecin olduğu yere eklenecektir.
Not: Web sitesinden sürükle-bırak yöntemiyle eklenen resimler, internet bağlantısı olmayan bir yerde o dosya açıldığında görüntülenmeyecektir. Çünkü resmin kendisi değil bağlantı adresi dosyaya gömülmüş olur.
Eğer bir tarayıcı ya da web kamerası bulunuyorsa, çalıştırıldığında alınan görüntüyü resim olarak eklemek mümkündür. Tarama yoluyla resim eklemek için;
- Ekle >> Resim >> Tara >> Kaynak seç yolu takip edilir.
- Tarama seçeneklerinin yer aldığı bir pencere açılacaktır.
- Buradan elde edilecek görüntünün boyutları, rengi ayarlanabilir. Daha sonra Tamam'a tıklandığında görüntü belgeye yerleşecektir.
Karmaşık bilgiler grafiklerle, tablolarla gösterildiğinde daha anlamlı olabiliyor. Örneğin; iki ürünün karşılaştırmasını yapacağınız bir metin bloğunu tablo halinde sunmak, okuyucular için daha anlaşılır olacaktır. Belgenize tablo eklemek için;
- Ekle >> Tablo yolunu takip edin.
- Açılan pencereden tablo ismi, tablonun kaç satır ve sütundan oluşacağı bilgilerini girip “tamam” düğmesine bastığınızda tablonuz oluşacaktır.
- Otomatik biçimlendirme seçeneği ile önceden oluşturulmuş tablo şablonlarını da kullanabilirsiniz.
Belge İçerisine Köprü(Link) Ekleme
Hazırlanan çizelgede bir başka belgeye, web sayfasına bağlantı vermek gerekebilir. Bu gibi durumlarda "köprü ekleme" seçeneği kullanılabilir.
Köprü eklemek için;
- Ekle → Köprü seçeneği seçilir.
- Şu seçenekler açılır:
- İnternet: http:// ile başlayan web adresleri için kullanılır.
- E-posta: Belirli bir alıcıya gönderi iletmek için kullanılır. Bağlantıya tıklandığında sistemde öntanımlı olarak çalışan e-posta istemcisi açılır. Köprü eklerken tanımlanmış alıcı da otomatik olarak gelir.
- Belge: Geçerli belge ya da var olan başka bir belge işaret edilebilir.
- Yeni belge: Yeni bir belge açar.
- Bu seçeneklerden herhangi birini düzenlediktan sonra "Uygula" düğmesine tıklandığında köprü eklenmiş olacaktır.
Metinlerin Biçimlendirilmesi [1]
LibreOffice uygulamaları kullanırken çok sık kullanılabilecek bir özelik "Karakter Biçimlendirme"dir. Hazırlanacak belgelerin hemen hemen hepsinde metin olacaktır. Girilecek metinlerin büyüklüğü, yazı tipi, arkaplan rengi özelliklerinin de değiştirilmesi gerekebilir. Bunun için;
- Biçim >> Karakter seçeneği tıklanır.
- Metin ile ilgili biçimlendirmelerin yer aldığı pencere açılacaktır.
- Metin biçimlendirmelerine ulaşmanın bir yolu da biçimlendirme araç çubuğu üzerindeki simgeleri kullanmaktır. Yukarıdaki pencerede görüntülenen her bir özellik için ayrı ayrı düğmeler kullanılabilir.
- Otomatik biçimlendirme seçeneği ile önceden oluşturulmuş tablo şablonları da kullanılabilir.
Metinlerin Biçimlendirilmesi [2]
Yazı tipi efektleri; yazının renginin değiştirilebileceği, yazılara çeşitli efektler (kabartma, çıktı, gölge vb.) ile alt çizgi, üst çizgi vs. eklenebilecek bir sekmedir.
- Efektler seçeneğinde;
- Büyük Harf: Seçilen bütün harfleri büyültür.
- Küçük Harf: Seçilen bütün harfleri küçültür.
- Başlık: Seçilen metindeki sözcüklerin ilk harflerini büyütür.
- Küçük Büyük Harf: Seçilen harfleri büyük yazar ancak boyutları küçük kalır.
Metinlerin Biçimlendirilmesi [3]
- Konum sekmesinde, yazılara farklı konumlar belirlenebileceği gibi yazıların yönü de değiştirilebilir.
Metinlerin Biçimlendirilmesi [4]
Konum;
- Üst simge: Yazılara üst simge ekler.
- Alt simge: Yazılara alt simge ekler.
- Göreceli yazı tipi boyutu: Eklenen üst veya alt simgenin boyutunun büyütülüp küçültülmesini sağlar.
- Yükseklik/Derinlik: Eklenen üst veya alt simgeyi bulunduğu yerden daha üste veya daha alta almayı sağlar.
Döndür/Ölçeklendirme;
- Yazılan yazıları istenilen ölçüde döndürmeyi sağlayan bölümdür.
- Satıra sığdır: Seçilen döndürme açısına göre karakterleri tek satıra sığdırır.
- Genişliği ölçeklendir: Seçilen yazıların yataydaki genişliğini artırır ya da azaltır.
Aralık;
- Seçilen yazılardaki karakter aralığını artırmaya ya da azaltmaya yarar.
Metinlerin Biçimlendirilmesi [5]
Köprü;
- Yazılan belgedeki herhangi bir harf, kelime, cümle, resim vb. nesnelerden başka sayfalara, belgelere veya İnternet sitelerine link verilmesini sağlayan bölümdür. Bir nesneye link vermek için;
- Link vermek istenilen nesne seçilir.
- Biçim >> Karakter penceresinden "Köprü" sekmesine gelinir.
- Adres alanına bir web sitesinin adresi yazabileceği gibi "Gözat" düğmesi kullanılarak herhangi bir belge de işaret edilebilir.
- "Tamam" düğmesine bastıktan sonra seçilen metne ya da nesneye bir bağlantı eklenmiş olur.
Sayfa Kenar Boşluklarını Ayarlama
LibreOffice belgelerini yazdırma seçeneklerinde sayfa boyutu öntanımlı olarak A4 boyutlarında gelir. Çalışmak istenilen sayfa boyutu A4'ten farklı olabilir. Sayfa boyutunu ve sayfa kenar boşluklarını ayarlamak için;
- Biçim >> Sayfa yolu izlenir.
- Açılan pencerede "Sayfa" sekmesine gidilir.
- Sayfa biçimi kısmında sayfa boyutu (genişlik/yükseklik) değerleri değiştirilebilir.
- Sayfanın sağ, sol, alt, üst kenarlarındaki boşluk değerleri, "Boşluklar" kısmından belirlenebilir.
İsimler alfabetik olarak dizilmiştir.
- Adil Güneş Akbaş
- Doruk Fişek
- Erek Göktürk
- Hakan Uygun
- H. Kurtuluş Menemencioğlu
- Merve Yalçın
- Recep Kırmızı
- Volkan Uygun
LibreOffice Eğitimi Müfredatı Projesi dahilinde hazırlanan içerikten üretilmiş olan bu belge, CC BY-NC-SA 3.0 ile lisanslanmıştır.
Lisans metnine şu adresten ulaşılabilir:
- http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/legalcode