Calc Hücre İçeriği İle İlgili İşlemler
Hücrelere Veri Girişi [1]
Calc'ta çeşitli şekillerde veri girişi yapılabilir: Klavye ile, fare ile(sürükle-bırak), seçim listeleri kullanılarak.
- Sayı girişi: Hücreye tıklanıp klavyenin tuş takımı kullanılarak sayı girişi yapılabilir. Negatif sayı girmek için, sayının başına (-) işareti eklenir. Varsayılan olarak sayılar sağa hizalanır.
- Rakamların metin olarak girişi: Eğer sayının başında sıfır olacak şekilde bir sayı girişi yapılırsa, sıfırlar otomatik olarak silinir. Sıfırın kalması gerektiği durumlarda yapılması gereken, sayı formatında değil metin formatında veri girişi yapmaktır. Bunun için;
- İlgili hücreye sağ tıklanır ve "Hücre biçimlendir" seçeneğine gidilir.
- Bu pencerede "Sayı" sekmesine gelinir, "Kategori" alanından "Metin" seçilip Tamam'a tıklanır.
- Böylece alan kodları gibi başında sıfır olan veriler girilebilir.
- Tarih/Saat girişi: Tarih veya saat girerken (:), (/) ayraçları kullanılabilir. Tarih veya saatin nasıl gösterileceği, Hücre biçimlendire tıklanıp Sayı sekmesinden ayarlanabilir.
Hücrelere Veri Girişi [2]
- Özel Karakter girişi: Bazı karakterler klavye üzerinde bulunmayabilir. Örneğin; pi sayısı. Özel karakter eklemek için;
- Ekle >> Özel karakter seçilir. Buradan istenilen karakterin üzerine çift tıklandığında karakter imlecin olduğu yere yerleştirilir.
- Birden fazla özel karakter aynı anda eklenmek istendiğinde, karakterlerin üzerine bir defa tıklanarak istenilen sayıda karakter seçilir ve "Tamam"a basılır.
- Seçilen karakterler sol altta görüntülenecektir.
Metinleri ya da hücreleri kopyalamak için, Ctrl + C kısayolu kullanılabileceği gibi Düzenle >> Kopyala yolu da kullanılabilir.
Kopyalanan metin kaynak dosyadaki biçimlendirmesi ile birlikte gelir. Bu biçimlendirmeler metin ile birlikte alınıp alınmayabilir.
- Düzenle → Özel yapıştır seçeneği ile kopyalanan bir hücrenin ya da başka bir LibreOffice uygulamasından alınan bir metnin tüm özellikleri(biçimlendirmesi) de beraberinde alınabilir.
- DDE bağlantısı seçilirse, kopyalanan metnin bulunduğu dosyaya link verilmiş olunur. Böylece kopyalanan metinde herhangi bir değişiklik olduğunda, bu değişiklikler yapıştırılan belgeye otomatik olarak yansır.
- Biçimlendirilmemiş metin seçildiği takdirde, metnin kopyalandığı belgedeki biçimlendirilmesi göz ardı edilerek, öntanımlı biçimlendirme ile yerleştirilir.
Hücreleri doldurma, var olan bir içeriği hızlı çoğaltmak için kullanılan bir yoldur. Hücreleri doldurmak için;
- Çoğaltmak istenilen verinin bulunduğu hücreye gelinir ve hücre kulpundan tutarak çoğaltmak istenilen hücreye kadar sürükleyip bırakılır.
- Çoğaltmak istenilen veri bir metin ise, aynı metin seçilen hücrelere yazılacaktır.
- Çoğaltmak istenilen veri bir sayı ise, bir artırılarak yazılacaktır. Eğer art arda iki hücreye sayı girilip her iki hücre birden seçilerek çoğaltılırsa, aradaki artış miktarı dikkate alınacaktır.
- Örneğin; ilk iki hücrede sırasıyla 1 ve 4 rakamları yazılı. Bundan sonraki hücreler doldurulurken 3 artırılarak doldurulacaktır.
Serileri Kullanarak Hücreleri Doldurma
Dolgu aracının daha karmaşık kullanım durumları vardır. Hücredeki verileri çoğaltmak için Calc'ta tanımlanmış sıralı listeler kullanılabilir. Örneğin; gün adları (Pzt, Sal, Çar...). Bunun dışında yeni listeler tanımlanabilir ve kullanılabilir.
- Ay, tarih ve günler hücre kulpundan belirlenen hücreye kadar sıralı olarak yazdırılır.
- Calc'ta yeni bir sıralı liste oluşturmak için;
- Araçlar > Seçenekler > Calc > Sıralı listeler yolu takip edilir.
- Yeni düğmesine basılır.
- Giriş alanına alt alta liste yazılır.
- Ekle düğmesine sonra da Tamam'a basılıp çıkılır.
- Bundan sonra oluşturulan listenin ilk öğesi girilip hücre kulpundan sürüklendiğinde listenin elemanları sıralanacaktır.
Veri Geçerliliğini Denetleme [1]
Bir hücreye girilecek veri türü sınırlandırılabilir. Belirlenen kritere göre verinin kabul edilip edilmeyeceğine karar verilebilir. Hücreye veri kriteri atamak ve geçerliliğini denetlemek için;
- İlgili hücreye gidilir.
- Menüden, Veri >> Geçerlilik yolu takip edilir. Açılan pencerede Ölçütler sekmesinde;
- Hücrenin niteliği belirlenir. Örn; tarih gibi.
- Belirlenen türe göre değerler atanır. Örneğin; metin uzunluğu ölçütü seçilip ve 20 karakterden fazlasına izin verilmeyebilir.
Veri Geçerliliğini Denetleme [2]
Giriş yardımı sekmesinde, fare işaretçisi hücrenin üzerine getirildiğinde görüntülenecek bir bilgi girilebilir.
Hata iletisi sekmesinde yanlış girilen hücre içeriği ile ilgili eylem atanabilir.
- Yanlış hücre değeri girildiğinde nasıl bir davranış gösterileceği Eylem alanından seçilir. Örneğin; "Dur" seçeneği, yanlış hücre içeriği girildiğinde içeriği siler.
- Başlık ve Hata iletisi alanlarına, yanlış hücre içeriği girildiğinde gösterilecek metin yazılır.
Bir hücrenin içeriği değişik şekillerde silinebilir. Hatta hücre içeriği dışında, hücreye yapılan yorumlar ve hücre biçimlendirmesinin silinmesi de mümkündür.
- Hücre biçimlendirmesi dışındaki hücre içeriğini silmek için, klavyeden "Delete" tuşuna basılır.
- Hücre biçimlendirmesi dahil diğer hücre girişlerini silmek için klavyeden "Backspace" tuşuna basılır. Açılan pencerede;
- İşaretlenen alanlar hücre içeriğinden silenecektir. Örneğin; hücreye girilen yorumun kalması, diğer içeriklerin silinmesi için yapılması gereken Yorumlar yazısının yanındaki işaretin kaldırılmasıdır.
- "Tümünü sil" seçeneği ile pencerede gösterilen alanların hepsi silinir.
Tablo İçerisinde Veri Bulma ve Değiştirme [1]
Calc'ta belge içerisinde kullanılan bir söz dizimini hızlıca bulmak ve ona yeni değer atamak mümkündür. Aranan değer, elle girilmiş bir metin ya da sayı olabileceği gibi, bir formül sonucu da olabilir. Kullanılan arama yöntemi, aranan değere göre değişiklik gösterebilir.
- Tabloda arama yapmak için, Ctrl + F kısayolu ya da Düzenle >> Bul ve değiştir seçenekleri ile arama penceresine erişilebilir.
Tablo İçerisinde Veri Bulma ve Değiştirme [2]
- Tümünü bul düğmesine tıklandığında, aranan değerle eşleşen tüm hücreler vurgulanır.
- Hücreler farklı şekillerde biçimlendirilmiş olabilir. Örneğin; hücrenin sayısal değeri, para birimi olarak seçilmiş olabilir. Para simgesi hücrede görüntülense bile aratıldığında bulunmayacaktır.
- Calc'ta tüm sayfalarda arama yapmak için, "Tüm sayfalarda ara" seçeneği işaretlenmelidir.
- Hesaplama sonucunda ortaya çıkan değerleri ve formülleri bulmak için;
- Bul ve Değiştir penceresinden "Daha fazla seçenek"e tıklanmalıdır.
- Burada ara seçeneklerinden formüller için "Formül", hesaplama sonuçları için "Değer" seçilir.
- Arama kutusuna metin yazılır ve Bul düğmesine tıklanır.
- Hücre biçemlerinde arama yapmak için ve aynı biçeme sahip hücrelerin biçemlerini değiştirmek için;
- Arama penceresinden "Daha fazla seçenek"e tıklanır ve "Biçemlerde ara" işaretlenir.
- Aranan alanından aranacak biçem, Yeni değer alanından yerine konacak biçem seçilir.
- Tümünü değiştir ya da Değiştir düğmelerine tıklanarak hücre biçemleri değiştirilebilir.
Hücre İçerisindeki Verileri Sıralama [1]
Verileri sıralamak tablonun okunurluğunu artıracaktır. Calc'ta aynı anda 3 sütun sıralanabilir. Örneğin; A sütunu azalana göre, B sütunu artana göre sıralanabilir.
- Verileri sıralamak için istenilen sütun/sütunlar seçilir.
- Menüden Veri >> Sırala seçeneği seçilir.
- Açılan pencerede hangi sütunların hangi düzende sıralanacağı seçilir.
Hücre İçerisindeki Verileri Sıralama [2]
Verileri sıralama penceresinin Seçenekler sekmesinde, sıralama ile ilgili ölçütler bulunur.
Bu penceredeki seçenekler kullanılarak verilerin sıralanması daha da özelleştirilebilir.
- Seçenekler sekmesinde;
- Büyük/küçük harfe duyarlı: Sıralama yapılırken aynı sözcükler için, artan sıralamada büyük harfle başlayanlar sonra, azalan sıralama da ise önceye alınacaktır.
- Kenarlar sütun etiketlerinden oluşuyor: Sıralamaya sütun başlığı dahil edilmez.
- Sıralama sonuçlarının kopyalanacğı yer: Bir referans belge ve hücre belirtilmelidir.
- Kullanıcı tanımlı sıralama düzeni: Araçlar >> Seçenekler >> LibreOffice Calc >> Sıralama'da tanımlı kullanıcı listeleri dikkate alınır.
Veri aralığı tanımlamak birden fazla hücrenin tek bir isim altında referans gösterilmesidir.
Tanımlanan veri aralığı üzerinde toplu işlemler yapılabilir.
Grafik ekleneceği zaman önceden tanımlanmış veri aralıkları referans alınabilir.
Veri aralığı tanımlamak için;
- Menüden, Veri >> Aralık tanımlama seçilir.
- Pencere açıkken fare ile hücre aralığı seçilir.
- Veri aralığına bir isim atanır, Ekle düğmesine tıklanır.
- Belli kriterlere uygun hücrelerin görünmesi için süzgeçler uygulanabilir.
- Hücrelere filtre uygulamak için, Veri >> Süzgeç yolu takip edilerek alt seçeneklerinden herhangi biri seçilebilir.
- Calc'ta 3 farklı süzgeç vardır:
- Otomatik süzgeç: Bir sütundaki benzersiz her hücre için filtre oluşturulur.
- Üst 10 filtresi, azalan düzende en üstteki 10 sonucu görüntüler.
- Standart süzgeç, otomatik süzgeç içerisinde kullanılabilir.
- Standart Süzgeç:
- Standart süzgeç penceresinden 4 farklı koşul tanımlanabilir.
- Örnekte; test 2 sonucu 45'ten büyük ve 70'ten küçük olan sonuçlar gösterilecektir.
- Süzgeç penceresinin "Daha fazla seçenek" düğmesine tıklanarak sonuçların görüntüleneceği farklı hücre alanı seçilebilir.
- Gelişmiş Süzgeç:
- Gelişmiş süzgeç kullanılarak 8 farklı koşul tanımlanabilir. Koşul ifadeleri "VE" ya da "VEYA" ile çoğaltılabilir.
- Gelişmiş süzgeç için, tablo başlıkları ve ölçütler herhangi boş bir alana yazılır.
- Filtrenin uygulanacağı alan seçilir.
- Veri >> Süzgeç >> Gelişmiş süzgeç bağlantısına tıklanır.
- Ölçütlerin yer aldığı alan seçilir.
- Sonuçlar farklı bir alanda görüntülenmek isteniyorsa, sonuçların görüntüleneceği alan seçilir. Bu seçenek işaretlenmezse mevcut tablo üzerinde filtreleme yapılır.
İsimler alfabetik olarak dizilmiştir.
- Adil Güneş Akbaş
- Doruk Fişek
- Erek Göktürk
- Hakan Uygun
- H. Kurtuluş Menemencioğlu
- Merve Yalçın
- Recep Kırmızı
- Volkan Uygun
LibreOffice Eğitimi Müfredatı Projesi dahilinde hazırlanan içerikten üretilmiş olan bu belge, CC BY-NC-SA 3.0 ile lisanslanmıştır.
Lisans metnine şu adresten ulaşılabilir:
- http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/legalcode