infolightbulb_outlinenew_releasesreportwarning

Linux Sistem Yöneticisi Olmak

Doruk Fişek

Sistem Nedir?

  • Belirli bir amacı yerine getirmek için çeşitli donanım ve yazılım parçalarının birleşimi.

 

system

"Sistemci"nin İş Tanımı

  • İkiden fazla LED’i olan tüm cihazların sorumlusu

  • Donanım ve yazılım alımları, yenilenmeleri, tamirleri, vs

  • Masaüstü bilgisayarlar, yazıcılar, santrallerin kurulumu ve ayarlanmaları

  • Kablolama, ağ cihazları ve iletişimi

  • Sunucuların ve üzerlerinde çalışan servislerin yönetimi

  • Güvenlik

  • Yukarıdakilerin hepsi? Bazıları? Daha fazlası?

"Sistemci"nin Gerçek İş Tanımı

  • Sistemin bütününü oluşturan doğru taşları seçmek

  • Taşı sıkıp suyunu elde etmek

  • Taşın kimyasını bizzat değiştirmek doğrudan ilgi alanı değil

  • Amaç: Eldeki parçaların istenen işi yapacak biçimde en yüksek verimde çalışması.

 

system2

Çeşitli Ünvanlar

  • Sistem Yöneticisi

  • Sistem Uzmanı

  • Sistem Mühendisi

  • Ağ Uzmanı

  • Ağ Yöneticisi

  • Sistem Mimarı

  • Jr, Senior, Lead, Ordinaryüs, …​

  • Ünvan hiçbir şeydir, sonuç üretmek her şey

İki Tür Sistem Yöneticisi - 1

1.Tür:

  • Yaşanmış deneyimlerden oluşan uzun bir ezber listesi vardır

  • Bir sorunla karşılaşıldığında bu ezber listesi aranır

  • Yeni çözümler deneme/yanılma ile şans eseri üretilir

  • İnternet’ten bulunan çözümler kopyala-yapıştır ile denenir

  • Yeni deneyimler bu ezber listesine eklenir

  • Nedenlerden çok sonuçlar onu ilgilendirir

İki Tür Sistem Yöneticisi - 2

2.Tür:

  • Sistemin nasıl çalıştığını anlamaya odaklanır

  • Bir sorunla karşılaştığında, sorunun tam ne olduğunu ve uyguladığı çözümün niye çözdüğünü ve sisteme ne yaptığını bilmek ister

  • Çeşitli seçimler matematiksel hesaplara ve akıllı (educated) tahminlere göredir

  • Her duyduğu ve öğrendiği bilginin nedenlerini sorgular

  • Kendi kendine bilgisi olmayan bir konuda çözüm üretmesi mümkündür

  • Özgür yazılımlarla çalışırken daha verimli çalışır

Linux Sistem Yöneticisi Ne Yapar?

Linux işletim sistemi VE üzerinde çalışan servisleri yönetir

 

sa

Linux Üzerinde Ne Servisler Çalışır? - 1

logo2

Linux Üzerinde Ne Servisler Çalışır? - 2

logo3

Neden Linux ile Sistem Yönetimi?

  • Bir sunucunun uzaktan yönetimi ile başına gitmek arasında hiçbir fark yok. Karakter tabanlı güçlü yönetimi sayesinde, zayıf bir cep telefonu bağlantısı ile bile bir soruna müdahale edilebiliyor.

  • Hemen hiçbir işlem için sunucuyu tekrar başlatmak gerekmiyor.

  • Hemen her işlem için detaylı teknik belge bulunabiliyor. Daha da detaylı anlamak gerektiğinde, çalışan uygulamanın kaynak kodlarını incelenebiliyor.

  • Herhangi bir üretilecek çözüm için lisans kısıtlamaları ile uğraşılmıyor, ihtiyaç duyulduğu kadar uygulamayı ihtiyaç duyulduğu kadar sunucuya kurulabiliyor.

tux

Sunucu Sistem Yönetirken Dikkat Ettiğim Noktalar

  • Sunucu sistemini öngörülebilir tüm durumlar için elle müdahale gerektirmeyecek biçimde yapılandırmak.

  • Otomatik yapılabilecek hiçbir işlemi elle yapmamak.

  • Sunucuyu olabildiğince temiz, tertipli ve düzenli tutmak.

  • Daha sonra niye yapıldığı hatırlanmayacak tüm işlemleri belgelemek.

  • Olabildiğince az kullanıcıya olabildiğince az erişim vermek.

  • Sistemi sanki yarın bir başkasına devredecek gibi, kişisel tercihlere göre değil, piyasada yaygın kabul edilen yöntemlere göre düzenlemek.

  • Kriz anlarında sakin olmak, zamanı olabildiğince yavaşlatmaya çalışmak

Yanlış Bilinenler

  • Gecesi gündüzü yoktur, uyku bilmez, 7x24, 365 gün çalışır

  • Windows da mutlaka bilmek gerekir

  • Linux dışında hiçbir şeye el sürmeye gerek yoktur

  • Ya her yerde Linux kullanırsın ya da hiç

  • Kişisel bilgisayarda Linux mutlaka kullanmalıdır

  • Sistem yöneticisinin programlama bilmesi gerekmez

system3

Linux Sistem Yöneticisi Nasıl Olunur?

4 temel bilgi gerekiyor:

  • Linux komut satırı (kabuk - shell)

  • Bilgisayar ağları (TCP/IP)

  • Google’da aradığını bulabilmek

  • İngilizce belge okumaktan kaçmayacak kadar İngilizce

sa2

Ne Gerekli?

  • İstek

  • Elektrik

  • Bilgisayar

  • İnternet

linux2

Nereden Başlayayım?

  • Bir Linux dağıtımını kurup kurcalamakla

    • RedHat Ailesi’nden (RHEL, CentOS, Oracle Linux) biri

    • Debian Ailesi (Debian ya da Ubuntu LTS)

  • Sanal makinede

  • Grafik arayüz olmadan

  • SSH ile uzaktan bağlanarak

  • Servisleri teker teker, iyice öğrenerek deneyin

  • Acele etmeyin, doğru düzgün öğrenin

  • Her derinlemesine öğrenme süreci kendinizi geliştirir

  • Ne kadar çok pratik yaparsanız, o kadar çok öğrenirsiniz

Ya Sonra?

  • İnternet’te bir sanal makine kiralayın (aylık 5$'a bile var!)

  • Kendinize ve eş/dosta o makineden servis vermeye başlayın

  • Nerede Linux kurmak isteyen birini görmek

  • Linux sistemleri yönetilen bir kurumda staj yapın

(Ücretsiz) Herkese Açık Eğitimler ve Sosyalleşme Ortamları

  • Mustafa Akgül Özgür Yazılım Yaz Kampı (15 gün)

    • 1. Düzey

    • 2. Düzey (Sınavla)

    • 3. Düzey (Sınavla) ?

  • Mustafa Akgül Özgür Yazılım Kış Kampı — (4 gün)

lkd

Linux Eğitimi Mutlaka Gerekli mi?

  • Eğitim yalnız öğrenme sürecinizi hızlandırmak için var

  • Eğitimin mutlaka kendiniz bizzat kurcalamanızla pekiştirilmesi gerekir

  • Eğitim olmadan da kendi kendinize öğrenebilirsiniz

  • Kendiniz bizzat kurcalamadan yıllarca eğitim görseniz de öğrenemezsiniz

  • Hiçbir eğitim, kendi edindiğiniz deneyimin yeri tutmaz

teach tux

Sorular?

  • ?